معاون فرهنگی جهاددانشگاهی: نسل جدید شناخت بهتری از فرهنگ دارد/ حل معضل بیکاری با اقتصاد فرهنگ

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از سیناپرس، دکتر عیسی علیزاده معاون فرهنگی جهاددانشگاهی درباره‌ی مساله‌محور بودن فرهنگ در بدنه جهاددانشگاهی گفت: ابتدا اگر ادعا کنیم که جهاددانشگاهی در آغاز فعالیت خود یک‌نهاد فرهنگی بوده است، گزاره‌ای خلاف واقعیت نگفته‌ایم. درواقع به‌تناسب تغییراتی که در انقلاب فرهنگی جامعه ما به وجود آمد، جهاددانشگاهی توانست به ساختار منسجمی در این زمینه دست یابد. فعالیت‌های فرهنگی همیشه برای این نهاد مساله محور بوده است.

وی با اشاره به اهمیت بهره‌ی اقتصادی از ظرفیت‌های فرهنگی کشورمان افزود: با توجه شرایط فعلی و تغییرات به وجود آمده نباید فرهنگ را مولفه‌ای هزینه‌ساز و بدون آورده اقتصادی بدانیم؛ اینجاست که صحبت از اقتصاد فرهنگی اهمیت دوچندانی نسبت به گذشته پیدا می‌کند. اغلب کشورهای دنیا بر اساس این رویکرد، درآمدزایی بسیاری کرده‌اند؛ بر همین مبنا ما هم می‌توانیم با توجه به ظرفیت‌های کشورمان در حوزه صنایع‌دستی، گردشگری، نشر، کتاب و ... بهره اقتصادی بسیاری ببریم.

به گفته دکتر علیزاده؛ اگر بخواهیم کاری در این زمینه پیش ببریم، باید به اقتصاد فرهنگ توجه ویژه داشته باشیم.

وی با اشاره به فعالیت‌های جهاددانشگاهی در باب اقتصاد فرهنگی گفت: خوشبختانه بزرگ‌ترین سرمایه جهاددانشگاهی نیروی انسانی آن است. به نظر من بسیاری از کاستی‌ها و کمبودها از سوی همین نیروی انسانی قابل جبران است. باوجود مؤسساتی نظیر پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع خلاق فرهنگی و دو مرکز رشد فرهنگی دیگر در جهاددانشگاهی، نشان داده شد که دانشجویان به حوزه‌هایی که باعث توانمند شدن آن‌ها می‌شود، توجه نشان می‌دهند؛ زیرا این حوزه‌ها به نیازهای دانشجویان پاسخ می‌دهد.

دکتر علیزاده خاطرنشان کرد: با استناد به یک نظرسنجی که بزرگ‌ترین دغدغه دانشجویان را اشتغال و ازدواج معرفی کرده بود، دریافتیم که می‌توان معضل بیکاری را با اقتصاد فرهنگ تا حد زیادی رفع کرد؛ اما چالش‌های دیگری هم وجود دارد؛ ابتدا این‌که در همین حوزه نهادهای تصمیم‌گیر زیادند که باعث موازی‌کاری می‌شود.

وی افزود: این موازی بودن به‌نوعی خوب است، اما گاهی فعالیت‌های یکدیگر را خنثی می‌کنند که درنهایت به اتلاف هزینه می‌انجامد. دومین چالش، مربوط به فرهنگ‌سازی رویدادهای فرهنگی است؛ یعنی ما در ابتدا باید رویکرد فرهنگی فعالیت‌های خود را بالا ببریم بعد به فکر بهره‌برداری اقتصادی باشیم؛ حتی اگر برای این امور، بودجه هم بگذاریم اما اگر فرهنگ در میان جامعه و نسل جوان جریان نداشته باشد، نباید انتظار نتیجه درست را داشته باشیم.

بومی‌سازی فرهنگی زیرساختی مهم برای کشور

معاون فرهنگی جهاددانشگاهی ادامه داد: چالش سوم، مشکلات مربوط به بومی‌سازی فرهنگی است. ازآنجایی‌که کشور ما دارای یک سیاست فرهنگی کلی است و باید در قالب همان سیاست‌ها نیز کارکنیم، نمی‌توانیم مانند کشورهایی که وزارت مشخص فرهنگی ندارند اقدامات مؤثری داشته باشیم؛ چراکه در این کشورها تمامی مولفه‌های فرهنگی در اختیار بخش خصوصی است.

دکتر علیزاده گفت: به نظر باید فرهنگ را از سلطه نهادهای رسمی و حاکمیتی به سمت فضاهایی که حالت رسمی چندانی ندارند، درآورده و به بخش خصوصی واگذار کنیم هرچند تا به امروز تا حدودی چنین اتفاقاتی مانند دایر شدن برخی کافه کتاب‌ها یا برخی تئاترهایی که دارای مجوز هستند، رخ‌داده است؛ اما زیرمجموعه نهاد خاصی قرار ندارند.

وی تأکید کرد: بهتر است بدانیم نسل جدید، هوشمندتر از نسل پیش از خود است. آن‌ها شناخت بهتری از فرهنگ می‌توانند کسب کنند؛ چراکه حوزه‌های هنری را به‌واسطه فضای مجازی بهتر و بیشتر می‌شناسند.

فرصت‌های فضای مجازی را دریابید

وی درباره اهمیت بهره‌برداری از توانمندی‌هایی که فضای مجازی به نسل جدید داده است، گفت: با توجه به این‌که آغاز ورود نسل جدید به جامعه، همراه با فضای مجازی بوده است، این امر می‌تواند یک سری فرصت‌ها را به ما بدهد و ما باید بتوانیم از این فرصت‌ها به نحو احسن استفاده کنیم؛ برای مثال، درزمینه‌ی بازی‌ها و اپلیکیشن‌ها می‌توان زیرساخت‌های خوبی برای این منظور ایجاد کرد. قشر دانشجو و جوان هم علاقه زیادی به این امر دارد.

معاون فرهنگی جهاددانشگاهی، با اشاره به فعالیت‌های کمیسیون دین و فرهنگ در راستای توسعه فعالیت‌های اقتصاد صنایع فرهنگی تاکید کرد: موضوع دین و رویدادهای دین‌محور در جهاددانشگاهی با رویدادهای قرآنی آغاز شد. در ابتدا باید بپذیریم که می‌شود از حوزه دین، فرهنگ را یک محصول اقتصادی کرد. برای مثال یکی از مهم‌ترین برندهای غذایی دنیا برند حلال است که دارای مبنای دینی است. امروزه این برند به یک محصول اقتصادی که مبنای فرهنگی و دینی دارد، تبدیل‌شده است.

به گفته‌ی دکتر علیزاده، ارتباط میان بخشی بین دین و فرهنگ موضوع مهم و حساسی است؛ در این زمینه نمی‌توان هر فعالیتی را وارد حوزه فرهنگ کرد؛ با توجه به این‌که بدنه و قشر اصلی جامعه ما دین‌محور است، باید بر اساس ذائقه دینی مردم کارکرد. متأسفانه ما چندان در این زمینه فعال نبوده‌ایم. این درحالی است که دبیرخانه طرح توسعه اقتصاد صنایع فرهنگی که از دل پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی جهاددانشگاهی برآمده است به این موضوع نیز توجه کرده است.